Artikels
In Memoriam Rob Hordijk
Bescheiden Bevlogen Synth LuthierMiddentoonstemmingen
In de loop van de 19de eeuw werd de evenredig zevende stemming ook wel gelijkzwevende stemming genaamd, steeds belangrijker ten opzichte van de oudere stemmingen. Vandaagde dag staan vrijwel alle instrumenten in deze ...Moeder van alle kunstma...
Martin Schroeder’s Nagalmschema (1962) Gebaseerd op kamfilters en all pass filters, varianten van de tijdvertrager, ofwel in goed Nederlands: Time DelayVoetmaten en harmonisch...
In de traditie komt het verleden weer tot leven. Bijvoorbeeld de aanduiding voetmaat, aangegeven door een getal met een komma in upper script erachter, geeft traditioneel de lengte –in het aantal voeten- aan van een ...De Tijdmachine
Velen hebben gedroomd van een tijdmachine. Terug reizen in het verleden en de historie mengen met heden... In de wereld van DSP is dit gewoon een realiteit: Time Delay. De audiovertragingslijn is welhaast het ‘Zwitsers ...Orgelmixturen
Mixturen zijn zonder twijfel een van de kenmerkendste registers van het pijporgel. Het zijn zogenoemde samengestelde stemmen. D.w.z. dat op één toets meerdere pijpen van onderscheiden toonhoogte klinken. Het is een ...Apollo III carillon-com...
De Apollo III carillon-computer van Koninklijke Eijsbouts biedt de mogelijkheid een (groot) aantal muziekjes in SMF-0 (Standard MIDI File Format 0) op te slaan en daarnaast speellijsten (playlists) samen te stellen: ...Introductie DX7!
Stel je voor, 1983 synthesizers: maximale polyfonie was beperkt tot zo’n zes of acht stemmen, toetsen waren niet aanslaggevoelig, geen scaling van envelope-tijden en output level van de oscillatoren aan de hand van ...Een FM-klokkensynthese ...
Frequentiemodulatie-synthese (FM) De Amerikaanse componist John Chowning ondekte dat frequentiemodulatie eveneens kon worden toegepast als methode voor klankopwekking. In plaats van een hoge frequentie te moduleren met ...Akoestische muziekinstr...
De dynamische klank van akoestische muziekinstrumenten is onlosmakelijk verbonden met de biologisch- en mechanisch-akoestische geluidsopwekkers. De oorzaak hiervan is gelegen in het gegeven dat deze instrumenten ...'t Hijgend Hert
Twee hadden we er vroeger thuis. Maar met de vooruitgang -althans dat dachten we toen- moesten ze het veld ruimen voor een Philicorda. Een echt elektronisch orgel met verennagalm en vibrato. Dat was nog eens wat anders ...Werner Kaegi's VOSIM
VOSIM: formantsynthese met de precisie van een Zwitsers horloge. ‘Berg op, berg af, berg op, berg af en dan, even rust’: de grafische partituur van het vosimsignaal. Een stilering van het Zwitsers berglandschap? ...Vele identiteiten van e...
We hebben al gezien hoe we het simpele phase locked loop regelcircuit konden uitbreiden met een resonator tot een grove abstractie van een akoestisch muziekinstrument. Hoe eenvoudig ook, de essentie: interactie tussen ...Synth zingt
Over het verschil tussen kinder- en volwassenenstem, het onderscheid tussen mannen- en vrouwenstem, over sopraan en tenor, over boventoonzingen. Vooruit, leer je synthesizer zingen… Nog altijd ben ik verbaasd en ...Sounds met soul
Wel, omdat die vijf net zo lang met elkaar interacteren tot ze in een evenwicht zijn gekomen, als waren het volleerde politieke polderaars uit het Haagse. Later komt er dan van buiten voortschrijdend inzicht. De modules ...Soundistan of Klangreic...
Springstofen, marsmuziek, blaasinstrumenten, de American Standards Association, computeranalyse, multidimensionaal schalen, wat heeft dat in vredesnaam met elkaar van doen… de complexiteit van timbre Timbre, ...Serendipity, Pitch Trac...
Ik mag me gelukkig prijzen dat ik zo nu en dan een serendipity-ervaring meemaak. Zo ook al weer lang geleden. Lekker als een echte homo ludens een beetje aan het spelen met Reaktor 3.0. Niet echt doelgericht naar iets ...Van Ringmodulator tot M...
Ringmodulator: Ooit ontwikkeld voor de telefonie. Dat was heel lang geleden toen elk vast telefoontoestel nog was verbonden met een eigen vaste verbinding met een centrale. Maar met het steeds populairder worden van de ...Resonantiesnarennagalm
Behalve dat meeklinken, resoneren, soms hinderlijk kan zijn, kan het in bepaalde omstandigheden ook juist heel aangenaam zijn. Probeer eens het volgende. Van een piano of vleugel doe je de klep open en trapt het ...All pass, flexibel gere...
Met slechts één allpass: vibrato, leslie, phasing, delay etc. Manfred Schroeder presenteerde in 1962 een digitale variant van het analoge allpass filter [i]. Eigenlijk een uitbreiding van het comb filter. Zo’n ...Over sinustonen, forman...
G2Demo zegt ah en oh, krijgt pretenties: probeert te zingen en waant zich zelfs in Tuva en gaat op boventoonzangles. Op de eerste plaats is dat te danken aan klankonderzoekers als Hermann von Helmholtz [i], Carl Stumpf, ...Ondes Martenot
Als een frêle Française schrijdt ze bevallig en wulps van de ene naar de andere toon. Met een een elegantie en sensualiteit die je nog nooit had gehoord van een elektronisch instrument. Tijdloos als een Citroën DS ...Old school sequencing
Ja je leest het goed: Old School Sequences. En die zijn al veel ouder dan de Old Skool Patterns van jaren later uit de electronic dance music. Ik heb het nu over de zeventiger jaren. De tijd van de modulaire analoge ...Plucked String
Van Yamaha VP-1 naar G2 MONOCHORD-X. Al in de zestiger en zeventiger jaren van de vorige eeuw publiceert Manfred Schroeder als een van de eersten over delays en de toepassing daarvan als basisbouwsteen in artifciële ...Modale Synthese: Mallet...
De traditionele klanksynthesemodellen beogen direct en onafhankelijk van elkaar de wezenlijke klankkwaliteiten als toonhoogte, klankkleur en luidheid dynamisch te besturen. Het mooie van deze traditionele ...Maak 's een buiging
Mogen het er ook een paar meer zijn? Buigen van toonhoogte, klankkleur en luidheid, dat gaan we doen deze keer, met in de hoofdrol nu eens niet de pitch bender, maar met die handige hulpjes waarmee we al kennis maakten ...Het automatisch speelwe...
De oudst bekende sequencer en z’n slaafjes: een trommelspeelwerk dat al draaiend klokken aanslaat. Zo rond 1370 verschenen er in de Europese steden, en vooral in de Lage Landen deze automatisch spelende instrumenten. ...Granulaire Synthese
Sinds Fourier en von Helmholtz is het welhaast een vanzelfsprekendheid geworden: geluid is een optelsom van sinussen met allemaal hun eigen frequentie, amplitude en fase: een analoog eeuwigdurend continuüm Echter, ...Foekepot! Doumbek!
Kortom slagwerk wat de klok slaat! Met in de hoofdrol een delay line en all pass filter. Dat lijkt misschien op het eerste gezicht wat vreemd (die delay line), omdat slagwerkklanken in het algemeen worden gekenmerkt ...Flip Flop FoSyn-Oscilla...
De naam zegt het al zo’n beetje: het flippert op en neer tussen twee situaties. Zo’n flip flop kan in combinatie met een delay module een start-stop-oscillator vormen. Maar, allereerst de werking van een flipflop. ...De interactie in Physic...
We hebben al kennis gemaakt met de twee onderscheiden globale systeemelementen uit de muziekinstrumenten: excitator(en) of driver(s) en resonator(en). Zonder deze twee systemen geen akoestisch muziekinstrument. Echter ...Een cybermuzikant, een ...
Misschien heb je het wel eens geprobeerd. Dan weet je dat dat nog niet zo meeviel, er een mooie toon uit te krijgen zonder piepen of krassen. In feite is zo’n aangestreken snaar een interactief gebeuren tussen ...Een andere kijk op filt...
Welke drie termen horen niet in het volgende rijtje? vliegwiel, snelheidsmeter, warmhoudplaatje, portamento, high pass filter, smoother, low pass filter, rentefluctuatiegrafiek Noem filters en ogenblikkelijk denkt ...Doppler Panner
Bewegende geluidsbronnen vertonen afhankelijk van de afstand tot luisteraar en hun snelheid het zogenoemde Dopplereffect. Je kent wel het voorbeeld van een politieauto die met hoge snelheid naar je toe komt gereden met ...Elektronisch orgel
Het elektronisch orgel, ooit populair als huisinstrument, en nog steeds wel in de bijbelbelt waar het de rol van ‘t hijgend hert, het harmonium, overnam in het met muziek loven en prijzen van de Heer. Thuis mocht dat ...Koperblaasinstrumenten
8 Variaties op eenzelfde principe: de brass-familie, trompet, trombone, hoorn en tuba. En hoe langer je in die familie verkeert, hoe meer eigenaardigheden je bemerkt. De praktijk is vaak weerbarstiger dan de theorie. En ...Bedrieglijke boventonen
De grondtoon die er niet is, maar die je wèl hoort. Eén spectrum: drie verschillende klanken; en waarom de omvang van een buisklokkenspel nooit groter is dan anderhalf à twee octaven. De grondtoon ontbreekt, en toch ...
